Yahudi Öyküleri
Yahudilik, keşmekeş bir konu. Yahudi toplumu ise daha da karışık bir denklem. Yahudiler hakkında ne bildiğimi açıkçası tam emin olamıyorum... Çünkü bize geleneksel yada modern algıda aktarılanın çok ötesinde bir yahudilik var olduğunu düşünüyorum.
İnanç noktasında, kültür noktasında da, düşünce noktasında da. Bunu fark edebiliyor muyuz, benim açımdan muamma...
Bugüne kadar yahudilik hakkındaki hep sabiteler üzerinden bilgilendirmeler aldım veya bilgilendim. İnanç noktasında sorulara daha net yanıtlar veriliyordu, fakat insaniyet ve onun ötesinde millet denilen kavram ve dışarıdan tek bir ses gibi gözüken birlikteliğin arkasındaki gizem hep esrarını korumuştur, en azından benim için.
Dünyada her inanç hatta küçük bir ulusun bile aynı kültürde yoğrulmasına rağmen tek ses çıkaramadıkları bir gerçek var iken, Yahudiler bunu nasıl başarıyorlardı, ya da en azından böyle bir algı oluşturmayı nasıl başarmışlardı...
Arion yayınlarının "Yahudi Öyküleri" adlı eserini birazda bu merakım için, sindire sindire okumak istedim ve okudum.
İnsan olarak yahudi kavramı ile, yahudilerin kendi aktarımıyla nasıl aktarıldığını görmek için.
Bir toplumun katmanları ve ortak ile zıt yönleri...
Kitabı bana kattığı yeni çok küçük ayrıntı sayılabilecek kırıntılar için bile sevdim. Edebi aktarım olduğu için inşa edilmiş/ettirilmiş bir dilin yapaylığından uzak olduğu için beğendim.
Edebiyatın toplumsal gerçekliği yansıtmadaki başarısı yahut uğraşısının anlama ve anlamlandırmaya katkısı için müstesna bir yeri var. Bu yüzden aktarılanı gözlemek için önemli, hemde içeriden yazılmış bir yapıtı her ne kadar ayıklanmaya ve gösterilmek isteneni göstermek gibi bir amacı olsa da oradan kaçabilecek/ kaçması engellenemeyecek küçük nüanslara da sahip olduğu için kıymettardır.
Kafanızda ki sabit Yahudi algısı ki genelde israil devletinin siyonizmin bütün ahlaksız ve acımasız yönleriyle sunarak nefretleri üzerine çekse de, (ki birde ilahi olarak lanetlenmiş bir kavim özelliği de var). Yahudilik kavramının beşeriyet yönünü, günümüzde ya da son asırda karşılamaktan aciz kaldığını düşünüyorum.
Çok sevilen bir toplum olmayı hak etmedikleri, kafamdaki kabullerden birisi ve bundan da çok gocunmuyorum ama buna artık gerçekçi olmayan ana gerekçesinin arkasını temellendirebilmek için sabitelerden de ayırt etmem gerektiği kanısındayım.
Bu kitap size hangi bakış açısıyla bakarsanız bakın çok farklı şeyler katacaktır.
İster haklı nefretinize bir katkı yapsın yahut eksiltme ama sahip olduğumuz fikriyatın biraz daha gerçekçi durabilmesi ve bastığımız adımların zeminde sarsılmaması için öğrenilecek bir faydası olduğu kanaatindeyim...
Son olarak yahudilerinde insani özelliklerden arınmış bir toplum olmadığı ve abartılı hükümler ile (bir çoğuna da evet ama; hepsi değil) içi doldurulmamış efsanelerin sadece bize zarar verdiğini unutmayın.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder