orsamın yayınlamış olduğu italyada unutulmuş türk varlığı "moena türkleri, isimli çalışmayı sizlere sunuyoruz:
dikkat bu araştırma
orsam (ortadoğu stratejik araştırmalar merkezi tarafından yapılmıştır) bilgi amaçlı olarak siz okuyucularımızın dikkatine sunulmuştur. bu konuyla ilgili detaylı bilgi yazı içerisinde en lat kısımda yer almaktadır.
orsam a bu güzel aaştırmasından ötürü bir kez daha teşekkür ediyoruz.
araştırmayı orjinalinden okumak için
tıklayınız diğer
İTALYA’DA UNUTULMUŞ TÜRK VARLIĞI:
MOENA TÜRKLERİ
LA PRESENZA TURCA DIMENTICATA IN ITALIA:
I TURCHI DI MOENA
THE FORGOTTEN TURKS IN ITALY:
MOENA TURKS
Ankara - TÜRKİYE ORSAM © 2011
Bu raporun içeriğinin telif hakları ORSAM’a ait olup, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu uyarınca kaynak gösterilerek kısmen yapılacak
makul alıntılar ve yararlanma dışında, hiçbir şekilde önceden izin alınmaksızın kullanılamaz, yeniden yayımlanamaz. Bu raporda yer alan
değerlendirmeler yazarına aittir; ORSAM’ın kurumsal görüşünü yansıtmamaktadır.
ORSAM Rapor No: 76
ORSAM Avrasya Stratejileri Rapor No: 14
Ekim 2011ORTADOĞU STRATEJİK ARAŞTIRMALAR MERKEZİ
Tarihçe
Türkiye’de eksikliği hissedilmeye başlayan Ortadoğu araştırmaları konusunda kamuoyunun
ve dış politika çevrelerinin ihtiyaçlarına yanıt verebilmek amacıyla, 1 Ocak 2009 tarihinde Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM) kurulmuştur. Kısa sürede yapılanan kurum,
çalışmalarını Ortadoğu özelinde yoğunlaştırmıştır.
STRATEJİK BİLGİ YÖNETİMİ, ÖZGÜR DÜŞÜNCE ÜRETİMİ
ORSAM ORTADOĞU STRATEJİK ARAŞTIRMALAR MERKEZİ
www.orsam.org.trİçindekiler
Takdim...................................................................................................................................................4
Özet........................................................................................................................................................5
1. Moena Kasabası ..............................................................................................................................6
2. “Rione Turchia” (Türk Bölgesi).....................................................................................................6TAKDİM
ORSAM olarak daha önce Ortadoğu coğrafyasında Irak, Suriye, Lübnan gibi ülkelerdeki Türk topluluklarına ilişkin çalışmalar hazırlamıştık. Bu sefer farklı bir coğrafyada ve
Türkiye’de muhtemelen çok az sayıda kişinin varlığından haberdar olduğu İtalya’daki
“Moena Türkleri” üzerine bir çalışmayı ilginize sunuyoruz.
Vox Populi (Halkın Sesi) isimli İtalyan düşünce ve araştırma kuruluşunun İtalya’da
düzenlediği “Akdeniz: Sıvı Kıta” adlı çalıştaya katılımım sırasında kurumun Başkanı
Dr. Ermanno Visintainer ile tanışma imkanı buldum. Dr. Ermanno Visintainer, dünyaca
tanınmış bir Türkolog. Ama, sadece akademik olarak değil, gönülden bir Türkolog. Eşi
Gerelma Borcigin Moğol kökenli. Cengiz Han ile aynı soydan gelen eşiyle İstanbul’da
tanışmış. Minik oğlu Timuçin, hem İtalyanca hem de Moğolca biliyor.
Aynı zamanda bir Türk dostu olan Visintainer “Moena Türkleri” ile tanışmasını şöyle
anlatıyor: “Moena; İtalya’nın kuzeyinde bulunan Trento iline bağlı küçük bir kasabadır. Moena’da yaşayan Türk kökenli insanların varlığını ilk keşfim, 1970’li yılların
sonlarında tesadüfen olmuştu. Avisio ve San Pellegrino dereleri boyunca devam eden
keçiyolunun sonunda Moena karşıma çıktı. Moena’nın turizm bürosuna İtalyan bayra-
ğından farklı bir bayrak asılmıştı. Bu bayrakta, kırmızı zemin üzerinde beyaz bir hilâl
vardı. İtalya’da hilâl görmek olağanüstü bir durumdu. 1990’lı yılların ortasında, Türkoloji öğrencisi olarak araştırmalar yaptığım yıllarda Moena’ya bir Türk araştırmacısına
refakat etmek için gitmiştim. Moena’da Türk asıllı insanların bulunduğu bana söyledi-
ğinde, yıllar önce Moena’da gördüğüm ‘hilâl’i hatırladım. Moena’da Türk bayrağının ne
işi vardı? Bu bayrağın Moena’da bulunmasının nedeni, kasabanın tarihi kökenlerinin
olağanüstü özel bir bağlantıya sahip olmasıydı. “Rione Turchia” (Türk Bölgesi) isimli
yerin mevcudiyetine bağlıydı.”
Ermanno Visintainer, ilk tanışmanın ardından Moena Türkleri üzerine araştırmaları-
nı derinleştirmiş. Türk dostu Visintainer’in hazırladığı bu çalışma Moena Türklerinin
tanımak, kökenlerini öğrenmek için bir ilk adım niteliğinde. Daha derin çalışmalara
öncülük etmesi dileği ile “İtalya’da Unutulmuş Türk Varlığı: Moena Türkleri” başlıklı bu
ilginç çalışmayı ilginize sunuyoruz.
Saygılarımızla.
Doç. Dr. Hasan Ali Karasar
ORSAM Avrasya Stratejileri
Koordinatörü
Ermanno Visintainer
Vox Populi Direktörü
Hasan Kanbolat
ORSAM BaşkanıORSAM avrasya STRATEJİLERİ
Rapor No: 14, Ekim 2011
5
Özet
- İtalya’da bulunan “Rione Turchia” (Türk Bölgesi), II. Viyana Kuşatması sırasında Viyana’nın
200 km. güneyinde bulunan Moena’ya kadar kaçan bir Türk yeniçeri askeriyle bağlantılıdır.
Soyundan gelenler onun hatırasını yaşattılar ve orası tek bir Türk’ün orada yaşaması ve yaşatılmasından sonra “Rione Turchia” (Türk Bölgesi) adını aldı.
- Türkler’in dili ve gelenekleri o kadar baskın ve çekici bir çekim kuvvetine sahiptir ki, tek bir fert
bile bir toplumu etkileyebilmektedir.
- Moena’da Türk bayrağının bulunmasının nedeni, kasabanın tarihi kökenlerinin olağanüstü
özel bir bağlantıya, “Rione Turchia” (Türk Bölgesi) isimli yerin mevcudiyetine bağlıdır.
- Moena’da Türk geleneği derin bir derecede hissedilmektedir. Moena halkı her yıl Temmuz
ayında Türk kökenlerinin efsanevi kaynağını hatırlamak amacıyla sultan, harem kadınları,
yeniçerileriyle sesli ve renkli bir şekilde karnaval düzenlemektedir. Karnavalda Moena kadınları, başörtülü, şalvarlı ve uçları yukarıya doğru kıvrık olan pabuçları giymiş Türk kadınlarına
bürünürken, erkekler ise kılıçlı sultan, vezir ve gazilerin biçimine bürünmektedir. Ayrıca, her
yıl Temmuz ayında Moena evlerinin pencerelerinden Türk bayrağı sarkıtılır. Böylece, “Rione
Turchia” (Türk Bölgesi)’nin adı yaşatılmaya çalışılmaktadır.
