Edmund D. Chishull Türkiye Gezisi ve İngiltereye Dönüş
Edmund D. Chishull, Türkiye Gezisi ve İngiltere'ye Dönüş, Bağlam Yayınları,
İstanbul, 1993, 189 sayfa.
Original: Travel in Turkey and Back to England, Bawyer Basımevi, Londra 1747.
1699-1702 yılları arasında İzmir'de bir İngiliz ticaret şirketinde görev alan Edmund D. Chishull'un hatıratı.
Eserin içeriği İzmire gelinceye kadar ki yolculuk izlenimleriyle başlıyor. İzmir'de yerleşik iken eski yunan yerleşim yerleri ve oralarda gezip gördüklerinin aktarımları mevcut.
Ayrıca bir vesile ile yaptığı İstanbul/Asitane gezisi ve Osmanlı payitahtındaki gözlemlerine de yer vermiş. Topkapı sarayı, İstanbulda öne çıkan camiler, civardaki kiliseler ve İstanbul eşrafına dair ilginç ayrıntılardan bahsetmiş.
Kitabın son bölümü ise İzmir deki görev süresi sonunda Edirne Bulgaristan, Eflak(Romanya), Erdel, Bohemya, Avusturya ve Almanya ve de Hollanda'dan geçerek ana vatanı Britanya'ya giderken yaptığı kara yolculuğu esnasındaki deneyimlerinden ve bu bölgelerden kısa kısa bahsedildiği bir seyahat notları olarak bahsedilebilir.
Eserin diline gelirsek fena değil insanı sıkmıyor ama heyecan içerisinde de bırakmadığı için oturup tek seferde bitirme imkanı da vermiyor. Kitapta anlatılan yerler hakkında çok sade bilgiler var ama en önemlisi 18 yy da Avrupalı bir Hristiyan'ın Müslümanlara(Türklere) bakış açısını görmemizi sağlıyor. Şunu söylemek gerekiyor ki; Müslümanlara karşı çok büyük önyargılar ve günümüzdeki gibi bir nefreti barındırmıyor, ama Osmanlının gücüne ve İslamiyete karşı keskin bir önyargı mevcut.
Barbar Türk, Cahil Türk ibarelerine rastlayabiliyorsunuz. Fakat büyük bir aşağılama yahut toptancı bir yaklaşım eserin bütününde kullanmamış.
Sonuç itibariyle gezi yazısı severlerin ya da dönemi dışarıdan bakılan gözlerle okumayı sevenlerin sıkılmayacağı bir eser ama çok fazla ayrıntıya yer vermediği için çok fazla beklenti içine de girilmemesi gerekiyor.
Eser içeriğinden bol bol görsel çektim ki içeriğine dair sadece benim yorumlarıma bağlı kalmayın istedim. Ola ki ben yanılabilirim.
Onun dışında Müslümanlar ile ilgili tüm önyargılı ifadeleri de çektim.
Bunun nedeni de kesinlikle bir algı oluşturmak değil bugün ile o dönem Batı dünyası açısından bir kıyas yapmak isteyenler için kolaylık olsun istedim.
M.T.G. tarafından Şubat 2015 de okumuş ve son derece kişisel hassasiyetleri göz önünde bulundurarak subjektif bir değerleme ile değerlendirilmiştir puanı 10/7
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder